داشتن اعتماد به نفس، باعث میشود که از زندگی کاری و شخصی رضایت داشته و بهطورکلی فرد خوشحالتری باشیم و عدم اعتماد به نفس، ضررهای جبران ناپذیری را در زندگی بر ما تحمیل میکند.
به همین دلیل در این مقاله ، به بررسی ریشههای عدم اعتماد به نفس و راههای دستیابی به آن پرداختهایم.
عزت نفس چیست؟
عزت نفس (Self-Esteem) بهعنوان یک احساس ذهنی از ارزشهای شخصی ما شناخته میشود و میتواند سطح اعتماد به تواناییها و ویژگیهایی که داریم را توصیف کند. داشتن عزت نفس میتواند روی انگیزه، رفاه ذهنی و کیفیت کلی زندگی ما تأثیر بگذارد.
تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس در چیست؟
اعتماد به نفس و عزت نفس معمولاً به هم مرتبط بوده، اما یکسان نیستند.
خیلی از ما واژه اعتماد به نفس را با عزت نفس اشتباه میگیریم و به همین خاطر هم یکی از پرسرچترین عبارتها در اینترنت، این است که تفاوت اعتماد به نفس با عزت نفس چیست؟ در پاسخ به این سوال، باید اول معانی این دو واژه را بررسی کنیم.
اعتماد به نفس (Self-Confidence) یعنی بدانید چه کاری میتوانیم انجام دهیم و چه کاری را نمیتوانیم انجام دهید و به تواناییهایی که داریم، اعتماد کنیم. اشخاصی که اعتماد بهنفس بیشتری دارند، احتمالاً علاقه بیشتری هم به مقابله با چالشها دارند و مسئولیت کارهایی که انجام میدهند را راحتتر میپذیرند.
ارتباط عزت نفس و اعتماد به نفس
افرادی که عزتنفس پایینی دارند، اعتماد به نفس پایینی نیز دارند و بالعکس. اعتماد به خود و تواناییهایتان به شما این امکان را میدهد که برای مدیریت موقعیتهای مختلف به خود تکیه کنید.
این خود باوری به این معنی است که شما در عبور از موانع مختلفی که ممکن است در زندگی با آنها روبرو شوید، احساس راحتی و اعتماد به نفس کرده و این مسئله تأثیر مثبتی بر سلامتی عمومی شما دارد.
عزت نفس پایین میتواند در ایجاد کمبود اعتماد به نفس نقش داشته باشد. اعتماد به نفس پایین نیز میتواند باعث تأثیر منفی در عزتنفس شود. یافتن راههایی برای کسب اعتماد به نفس نسبت به خود و تواناییهایتان، میتواند کمککننده باشد.
برخی از علائم کمبود اعتماد به نفس
1-ز نظر اجتماعی گوشهگیر هستید
اگر میبینید که معمولا از شرکتکردن در برنامههای اجتماعی اجتناب میکنید یا اغلب در این نوع برنامه ریزی های جمعی غیرضروری بهانه میآورید، احتمالا به این دلیل است که اعتمادبهنفس ندارید. در این موارد شما در خانه ماندن را به داشتن تعامل با سایر افراد در یک مکان اجتماعی ترجیح میدهید؛ همچنین در زمینه داشتن مهارتهای اجتماعی احساس امنیت نمیکنید و نمیخواهید خود را در موقعیت خجالتآوری قرار دهید.
2-اضطراب و آشفتگی اجتماعی از علائم کمبود اعتماد به نفس است
معمولا وقتی از چیزی احساس اضطراب میکنید به آن دلیل است که نسبت به نتیجه آن موضوع ناآگاه هستید؛ با این حال، وقتی که به تواناییهای خود ایمان دارید، دلایل کمتری برای تجربه اضطراب و آشفتگی درونی خواهید داشت.
۳. تعاریفی را که از شما میشود، نمیپذیرید
آیا وقتی کسی از شما تعریف میکند، به نشانه قدردانی، تشکر میکنید چون به آنچه گفتهشده باور دارید و افتخار میکنید؟ یا اینکه آن تعریف را انکار میکنید و برای نفی آن، چیزی میگویید؟ اگر اعتمادبهنفس داشته باشید تعریف را میپذیرید، چون معتقدید که از روی صداقت بیان شده است.
۴. اغلب درباره آنچه دیگران فکر میکنند، نگران هستید
وقتی اعتمادبهنفس دارید، برایتان اهمیتی ندارد که دیگران درباره شما چه فکری میکنند، چون خود را دوست دارید و میدانید که همین مهم است. شما میدانید که بهعلت شادکردن و راضینگهداشتن دیگران زنده نیستید و خود را لایق موفقیت میدانید؛ بنابراین، نگران فکر دیگران درباره خود بودن از علائم کمبود اعتماد به نفس است.
۵. از خودتان غافل میشوید
یکی دیگر از علائم کمبود اعتماد به نفس غافلشدن از خود است. اگر اعتمادبهنفس کمی داشته باشید، برای مراقبت و رسیدگی به خود وقت نمیگذارید و این کار را بیهوده میپندارید. نداشتن اعتمادبهنفس باعث میشود که زمانی را برای اینکه بهترینِ خود باشید، صرف نکنید.۶. حاضر نیستید درگیر چالشها شوید
اکنون این سوال پیش میآید که اهمیت داشتن اعتماد به نفس چیست؟ بدون داشتن اعتمادبهنفس ممکن است باور داشته باشید که شکست خواهید خورد و این باور شما را از امتحانکردن موقعیتهای تازه منع میکند. از نظر شما کارهای جدید ارزش امتحانکردن را ندارد، چون خود را متقاعد کردهاید که شکست میخورید. امکان شکست شما را چنان میترساند که نمیخواهید ریسک کنید.
۷. به قضاوت خود اعتماد ندارید
شک داشتن به توانایی تصمیم گیری خود از علائم کمبود اعتماد به نفس است. در چنین مرحلهای پیوسته از دیگران سؤال میکنید که نظرشان در ارتباط با این موضوع چیست تا بتوانید درباره قضاوت خود امنیت و اطمینان بیشتری احساس کنید. فکر میکنید که افراد دیگر همهچیز را بهتر از شما میدانند.
۸. توقع بسیار کمی از زندگی دارید
یکی دیگر از علائم کمبود اعتماد به نفس آن است که توقع ندارید موفق شوید و همین زندگی متوسط را کافی میدانید، زیرا همیشه در چنین موقعیتی قرار داشتهاید. شما این باور را در خود بارور کردهاید که آن قابلیتی را که افراد موفق با آن زاده شدهاند، ندارید. زندگی از دریچه احساس شما ناعادلانه است، زیرا از کسب موفقیت در آن محروم بودهاید.
۹. در اماکن اجتماعی، خود را با موبایلتان مشغول میکنید
وقتی در میان جماعتی قرار گرفتهاید که دوستی در میان آنها ندارید، خود را با موبایلتان مشغول میکنید تا فردی اجتماعی به نظر بیایید که در حال حاضر با تلفن سرش گرم است. این کار باعث میشود با دیگران تعاملی نداشته باشید و از شما در برابر هرگونه لغزش شرمآور احتمالی نیز محافظت میکند.
۱۰. در زمان بروز اختلافنظر، عقبنشینی میکنید
در مکالماتی که ممکن است موجب ایجاد تنش شود، بهعنوان فردی که اعتمادبهنفس ندارد، همیشه عقبنشینی میکنید. ترجیح میدهید که از نظردادن و بیان احساسات واقعی خود در یک موضوع خودداری کنید. برای دفاع از یک موقعیت یا بازگوکردن یک اختلافنظر در کار، شما به مشکل برخواهید خورد.
۱۱. انتقاد سازنده را شخصی برداشت میکنید
وقتی سرپرستتان از شما درباره عملکردتان در کار بهطور سازنده انتقاد میکند، ناراحت میشوید. شما بهجای آنکه انتقاد سازنده را با روشی هدفمند بپذیرید و از آن برای بالا بردن اعتماد به نفس خود استفاده کنید، نسبت به آن واکنش عاطفی نشان میدهید یا حالت تدافعی و عصبی به خود میگیرید؛ در این شرایط، تشخیص ندادهاید که انتقاد میتواند به رشد و موفقیتتان کمک کند.
۱۲. در مکالمه گروهی صحبت نمیکنید
یکی دیگر از علائم کمبود اعتماد به نفس شرکتنکردن در بحثهای گروهی است. ممکن است گمان کنید که حرفی که میخواهید بگویید مبهم به نظر میرسد؛ بنابراین، هیچوقت پیش از آنکه به حرفتان فکر کنید، ناگهان وارد مکالمه نمیشوید. از دید شما همه افراد دیگر در این گروه بیشتر از شما میدانند و میتوانند بهراحتی صحبت کنند. شما نمیدانید که اصلا حرف مفیدی برای مشارکت در مکالمه دارید یا خیر.و دیگر علائم ...
